روزنامه ایران در یادداشتی به قلم سعید معدنی جامعه شناس، آورده است: برخی با همه محدودیتها و هشدارها بار سفر بستند و به مسافرت رفتند. برخی نیز بدون رعایت پروتکل های بهداشتی در جلسات عزاداری شرکت کردند. جالب اینجاست هر یک به دیگری اشاره میکردند که جلو اینها را بگیرید. اما باید از یک نکته غافل نشد جمع بزرگی از مردم دستورات مبنی بر هم «در خانه ماندن» و هم «حفظ فاصلهگذاری در مراسم مذهبی» را مراعات کردند. قبل از اینکه پاسخ سؤال اصلی را بدهیم لازم به یادآوری است که ایران اولین کشور کرونایی در خاورمیانه و کانون این بیماری بوده است که مشکلات اقتصادی حاصل تحریمها و سردرگمی مسئولان باعث شد برای تسلط و کنترل بیماری و انواع جهش یافته آن آمادگی لازم را نداشته باشند.
اما دلایل کمتر توجه کردن مردم به توصیهها به سه نکته برمی گردد:
۱- طولانی شدن و خسته شدن مردم: همیشه وقتی مصیبتی و بلایی مثل جنگ و بیماری و سیل و زلزله و....جامعه را در بر میگیرد، ابتدا در بین مردم همبستگی ایجاد شده و به کمک هم میروند. اما اگر این پدیده ناگوار طولانی شود بهمرور عوارض آن پدیدار میشود. نه تنها مردم نسبت به هم بیتوجه شده بلکه به جدال با هم برمیخیزند و جرم و جنایت و خودکشی افزایش مییابد. برای مثال تحقیقات پژوهشگران نشان میدهد در سال یا ماههای نخست شروع جنگ همبستگی جامعه افزایش یافته و میزان خودکشی - بهعنوان یکی از عوارض - در جامعه کم میشود اما با طولانی شدن جنگ میزان خودکشی هم افزایش مییابد.
به همین دلیل مسئولان و مردم ما باید مراقب افراد و خانوادههایی باشند که عزیزانشان را بر اثر کرونا از دست دادهاند. بدین ترتیب یکی از دلایل عدم مراعات یا بیتوجهی به توصیهها خستگی، یأس، درماندگی و افسردگی مردم به خاطر مرگ دیگران و وضع طاقتفرسای اقتصادی است.
۲- سوء مدیریت مسئولین: نبود برنامه ریزی های لازم و پیش بینی شرایط های بحرانی بخصوص جهت تهیه واکسن از سوی متولیان بهداشت یکی از اشتباهات بزرگ بود. اگر بموقع اقدام شده و واکسن وارد کرده بودند شاید الان سایه مرگ کرونایی را کمتر بر سر مردممان حس میکردیم. کاری که ترکیه، اسپانیا و ایتالیا کردند. جالب آنکه تقریباً همزمان با کشور ما ایتالیا و اسپانیا نیز کانون گسترش کرونا در اروپا بودند اما آنها توانستند عوارض کرونا را به حداقل برسانند ولی ما هر روز شاهد انبوه مرگ هموطنانمان هستیم.
۳- انواع جدید بیماری: انواع جهش یافته و جدید بیماری تمامی دسته بندیها و برنامهریزیهای قبلی را به هم میریزد و مردم را سردرگم میکند.
مثلاً در ابتدا بیشتر افراد مسن در معرض خطر بودند اما الان ما در همه سنین بیمار و کشته داریم. لذا مردم خود را برای هر شرایطی و همه انوع بیماری آماده نکردهاند. برای مثال یکی از مسئولان توصیه کرد: «ما سرما خوردگی نداریم هر کس سرما خورده بود قطعاً بیماری کروناست و باید به درمانگاهها و بیمارستانها مراجعه کنند». همین امر باعث وحشت مردم شد. معمولاً افراد به طور طبیعی در تابستان به خاطر نوع زیست مثل خوردن آب یخ، نشستن جلو کولر و... احساس سرما خوردگی میکنند و قبلاً با یک قرص مسکن بهبود مییافتند. اما همین توصیه باعث هجوم مردم به بیمارستانها شده و بیماری را گسترش داد. در آخر توصیه میشود در امر واکسیناسیون سریعتر عمل کنند و همچنین متخصصان و مسئولان در گفتارشان دقت کنند و شرایط جامعه را هنگام سخن گفتن درنظر بگیرند.